Diasporanın Kaygıları: 'Apartman Yasası'
Sohum'da düzenlenen basın toplantısında, Türkiye'deki Abhaz diasporasının temsilcileri apartmanlara ilişkin yasanın kabul edilmesini protesto etti. Abhazya'nın demografik durumundaki değişikliklerden, dilin ve ulusal kültürün kaybından endişe duyuyorlar.
Konferans sırasında Türkiye'deki Abhaz diasporasının üç önde gelen ismi İrfan Ahoçba, Yavuz Gumba ve Saniye Yetluk bu yasaya karşı muhalefetle aynı safta olduklarını resmen açıkladılar. Bu kişiler, yabancı uyruklulara Abhazya'da konut sahibi olma hakkı verilmesi önerisine şiddetle karşı çıkan "Abhazya" girişim grubunun bir parçasıdır.
31 Temmuz 2023'te farkındalığı yaymak için ortak bir çabayla Türkiye diasporasında halka açık bir kampanya düzenlediler. Kampanyaları başlangıçta 1864 imza topladı; bu, tarihi olaylara gönderme yapan sembolik bir hareketti. İmzalanan bu belgeler daha sonra Abhazya'ya nakledildi ve parlamento başkanı Laşe Aşuba'ya sunuldu. Hareketin ivmesi burada bitmedi. Sonraki aşamada hem Abhaz hem de daha geniş Kafkas diasporalarını temsil eden elli ayrı örgütün desteğini aldı.
Abhazya Halk Meclisi milletvekillerine gönderilen kolektif mesaj açıktı: "Tamamen yabancı yatırımlarla finanse edilen, denizaşırı şirketler tarafından inşa edilen, uluslararası emek kullanan ve sonuçta yabancı müşterilere pazarlanan dairelerin, akıllı her birey için onarılamaz zararlar vereceği açıktır. Abhazya'nın demografik yapısına zarar verebilir. Uzun vadeli perspektifte böyle bir hareket, Abhazya'nın zorlukla elde edilen siyasi ilerlemelerini ve otoritesini tehlikeye atabilir."
Abhazca düzenlenen basın toplantısının ardından İrfan Ahoçba sorulan sorulara yanıt verdi. Abhaz halk figürü ve analitik YouTube kanalı "Apsnı Habar" ın sunucusu Levan Lagulaa, çevirileri kolaylaştırdı ve toplanan imzaların tam sayısının ardındaki mantığı açıkladı:
"İrfan, konuşmasında tam olarak 1864 imza toplama kararının ortak tarihimize sembolik bir selam olduğunu belirtti. 19. yüzyılda, özellikle 1864'te, son büyük sürgün dalgasını gördü. Bu, diğerlerinin yanı sıra, atalarımızın karşılaştığı zorluklara, Muhacirlerin art arda gelen yer değiştirme dalgalarına, Kızıl Çayır(Kbaada)'daki geçit töreni gibi olaylara gönderme yapıyor. Bu tarihsel bağlam 1864 imzanın toplanmasına yol açtı. Ancak sorunun yankı bulması, destekçi sayısının hızla artması anlamına geliyordu. Bunun üzerine çeşitli kuruluşlar bu davaya destek verdi. Abhaz parlamentosuna yapılan çağrı sadece bireyler tarafından onaylanmadı, aynı zamanda çok sayıda grubun da desteğini gördü. Dernek, örgüt ve vakıflardan oluşan toplamda elli kuruluş desteklerini dile getirdi. Toplu olarak, Abhaz ve Çerkes diasporasının potansiyel olarak yüz binden fazla üyesinin duygularını yansıtıyorlar."
İnisiyatif grubunun Abhazya'ya giderek anavatandaki apartman yasasıyla ilgili endişelerini dile getirme kararıyla ilgili olarak İrfan Ahoçba şunları paylaştı:
"Buradaki kardeşlerimizin önerilen bu yasa tasarısını desteklemediği bizim tarafımızdan biliniyordu. Abhazya'ya yolculuğumuz dayanışma gösterme arzusuyla gerçekleşti. Yerleşik otoritelerin yerine geçme hırsından uzak, amacımız yalnızca soydaşlarımızı desteklemekti. Tasarı taslağına karşı çıkıyoruz."
İrfan Ahoçba daha sonra çok sayıda diaspora üyesini önerilen tüzüğe karşı harekete geçmeye sevk eden temel çekişmenin altını çizdi:
"Abhaz halkının karşı karşıya olduğu demografik zorluk aşikâr. Onlar artık atalarının topraklarında çoğunluğu oluşturmuyorlar. Türkiye'deki deneyimlerimizden yola çıkarak Abhazlar ve Çerkesler uzun süreler boyunca uyum içinde bir arada yaşadılar. Ancak diğer etnik kökenlerin etkisiyle özgün kimliğimiz dağılma riskiyle karşı karşıya kaldı. Endişemizin özü, önerilen yasanın, tarihi anavatanlarında zaten sayıca mütevazı olan Abhaz topluluğunun kültürel azalmasını hızlandırabileceğidir. Bu mantık, en zorlayıcı argümanımız olmaya devam ediyor."
Türkiye'deki kültür merkezleri (dernekler) ve ABHAZ-FED (Türkiye'deki Abhaz Dernekleri Federasyonu) gibi Abhaz kültür derneklerinin tümü protestoya destek göstermedi. Bu konuya açıklık getiren Levan Lagulaa şunları söyledi:
"Bizim anladığımıza göre ve İrfan'ın da bugün vurguladığı gibi, bazı örgütler hükümetle bağlarını sürdürüyor. Bu örgütlere, kendilerinin de kabul ettiği üzere, sıklıkla bu tür protestolara katılmamaları tavsiye ediliyor. Protestonun temel endişeleriyle örtüşmesine rağmen, bu çağrıları onaylamaktan kaçınıyorlar. Ancak federasyon içinde bazı örgütler desteklerini gösterdi. Daha spesifik olmak gerekirse, Abhaz Dernekleri Federasyonu ile ilişkili kültür merkezlerinden ikisi desteklerini genişletti. Temsilde bir ikilik var: bir liste kuruluşları kapsıyor ve diğeri bireysel imzacıları gösteriyor Bireysel destekçiler arasında, Abhaz kültür derneklerinden çok sayıda temsilci destek sözü verdi. Bu, daha geniş uyum ortamının ana hatlarını çiziyor.
Kaynak: AbkhazWorld