Çerkes Kadın Savaşçıları…

Birçok kaynak Çerkes kadınlarının evlere hapsolmadıklarını, erkeklerle birlikte savaşlara katıldığını bildirmektedir. 

Örneğin, 19. yüzyılın ilk yarısında Çerkesya'yı bizzat ziyaret eden İngiliz gezgin Spencer, bu konuda şöyle yazıyor: 

"Her Çerkes erkek, bebeklikten itibaren silaha alışmıştır ve hatta kadınlar bile sık sık onlarla birlikte savaşırlar." ( Ed. Spencer, "Çerkesya ve Krım-Tartar Seyahatleri, 1839 ).

Ancak askeri cesaretin ve yüksek ahlaki niteliklerin en yüksek erdem olarak kabul edildiği ve cinsiyet, yaş veya milliyetten bağımsız olarak yüceltildiği Çerkes toplumunda, bazı durumlarda kadınlar birliklere liderlik bile ettiler. 

Yalnızca olağanüstü cesarete ve yüksek savaş becerilerine sahip bir savaşçı Çerkeslerin savaş gruplarının (Gup) başında ayakta kalabilirdi. Ve muhtemelen kadınlar için bu kriterler erkekler için olanlardan daha katıydı. Ne yazık ki, bu savaşçı kadınların isimlerinin çoğu geri dönüşü olmayan bir şekilde kayboldu. 

Ancak bazıları hala insanların hafızasında korunmaktadır.

Örneğin, Ubıh Khatakh Skabo ( Хатах Скабо ), 20. yüzyılın 30'lu yıllarında etnografik bir keşif için Şapsugh bölgesini ziyaret eden tarihçi Elena Chistyakova'ya, kendi köyünden ve Naguch ( Нагуч ) sülalesinden bir kız hakkında şunları anlatmıştır: 

“Beyaz bir ata biniyor ve korkusuzca 15 savaşçıdan oluşan bir birliğin başında savaşıyordu". ( Chistyakova E., "Şapsuglar Arasında Bir Kadının Dini ve Günlük Yaşamı, Şapsugh Çerkeslerinin Dini İnanışları: 1939 Şapsug Seferi Materyalleri", ed. S. A. Tokarev ve E. M. Schilling. M., 1940. ).

Veya Khodz köyünden, ismi Arkuyat veya Urkuyat ( Аркуят-Уркуят ) olan bir hajret müfrezesine liderlik eden kadın. 1859'da Khodz savaşı sırasında yakalanan Arkuyat (Urkuyat) intihar eder. 

Genel olarak bu savaşta, Khodz kadınlarının eşi görülmemiş cesaretleri o savaşa adanan bir şarkıda şöyle dile getirilmiştir: 

"Büyük Khodz'ta neler olup bittiğini, akıl almıyor!

Kan yedi gün boyunca derin bir nehir gibi aktı.

Khodz'da ölümüne savaşan yedi güzelin cesareti, 

Kaplanları bile kıskanabilirdi.

Önde Hoca Baydamat'ın ( Хожа Байдамат ) kızı,

Sonra Hoca Urkuyat'ın ( Хожа Уркуят ) kızı.

Urkuyat'ın iki beşikte iki ikizi var.

Ve her vuruşta düşmanları yere seriyor...

Büyük Yürüyüşün kadınları ve kızları,

Kemerlerinde hançerlerle ölümlü savaşa gittiler "

( "Büyük Khodz Savaşı Şarkısı"ndan alıntı )

Çerkes kadınlarında militanlık ruhunu destekleyen gelenekler kuşaktan kuşağa aktarılırdı: "Anneler kızlarını büyütürken onlara örnek olmayı da öğretiyorlardı. İyi ata binen bu kadınlar büyük kahramanlıklar yaptılar. Bu yüzden bazıları onları Amazonlar olarak görüyorlar". ( Mina Medici, "Pontus Tarihleri", "Çerkesler. Par. 182", s. 121-123. ). 

Bu anlatıları destekleyen başka buluntular da var. Arkeologlar zaman zaman Meot mezarlıklarında kadın mezarlarına da rastladılar. Bu mezarlarda kadın ev eşyalarına ek olarak, Meotlara özgü olan zincir örgüsü zırhlar ve düz kılıçlar da buldular.

Örneğin, Kobyakova ( Кобякова ) yerleşiminin mezarlığında benzer bir gömü bulunmuştu.

Bir kişinin sosyal veya cinsiyet avantajlarının değil, kişisel özelliklerinin ön planda olduğu Çerkes toplumunda, kadınlar erkeklerle eşit haklara sahipti: 

“Çerkes kızları, olgunluğa erişmiş olsalar bile, kamusal yaşamdan dışlanmazlardı. Erkek kardeşleriyle birlikte yetişir, onlar kadar hünerli olur, atı nasıl kontrol edeceğini bilir ve ok atarlardı." ( Karl Koch, "Reise Durch Russland Nach Dem Kaukasischen Isthmus İn Den Jahren 1836, 1837 und 1838." ).

Ve İslam'ın kabul edilmesinden sonra bile, Çerkes kızları, onları diğer komşu halklardan keskin bir şekilde ayıran eski Çerkes geleneklerine göre yetiştirildiler: 

“İslam'ın ağır kuralları sadece Çerkes kabilelerinden kızları değiştiremedi. Onlar boyunduruğa itaat edemeyecek kadar akıllı ve güçlüydüler. Çerkes kadınları herhangi bir pranga tanımıyorlardı. Evde, aulun bir üyesiydiler, onunla gurur duyuyorlardı. Atalarının ve kendi ailelerinin tarihlerini kardeşlerinden daha iyi biliyorlardı... Güçlü karakterleri vardı." ( V.N. Nemirovich-Danchenko, "Dağların Şövalyeleri". - M., 1911 ). 

Kaynak: Адыги.Ey

Çerkesya Hareketi Haber Merkezi