Çerkes Kurumlarından BM’ye Başvuru

21 Mayıs 2025 tarihinde Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'nin başkenti Nalçik’te düzenlenen Çerkes Soykırımı anma yürüyüşü sonrasında yaşanan gözaltılar, uluslararası insan hakları gündemine taşındı. Barışçıl şekilde gerçekleşen ve yaklaşık 2000 kişinin katıldığı anmanın ardından, en az sekiz kişinin keyfî şekilde gözaltına alınarak hapis cezasına çarptırıldığı bildirildi. Aynı gün Adıgey Cumhuriyeti’nin başkenti Maykop'ta da anmalara katılan 10 genç kısa süreliğine gözaltına alındı ve daha sonra serbest bırakıldı.

Aralarında Avrupa ve Türkiye'den birçok Çerkes kurumunun bulunduğu 30'dan fazla sivil toplum kuruluşu, yaşanan hak ihlallerine karşı Birleşmiş Milletler Keyfî Gözaltılar Çalışma Grubu'na (WGAD) resmi başvuruda bulundu. Başvuruda, Rusya Federasyonu’nun uluslararası insan hakları yükümlülüklerini ihlal ettiğine dikkat çekildi ve şu talepler yer aldı:

• Gözaltıların derhal Rusya Hükümeti’ne bildirilmesi
• Gözaltına alınan kişilerin koşulsuz serbest bırakılması
• Barışçıl toplanma hakkı ve ifade özgürlüğünün güvence altına alınması
• Keyfî tutuklamaların son bulması

Başvuruya imza atan kurumlar arasında Çerkes Dernekleri Federasyonu, Kafkas Vakfı, Adige Khase, Abhaz Dernekleri Federasyonu ve Türkiye’nin çeşitli illerindeki çok sayıda Kafkas ve Çerkes derneği yer aldı.

Yapılan açıklamada, “Çerkes Soykırımı'nın anılması, halkımızın tarihsel belleğini koruma hakkıdır. Barışçıl anmaların bastırılmasına yönelik bu keyfî uygulamalar, evrensel insan haklarının açık ihlalidir” ifadelerine yer verildi.